جلوه‌های زلف در اشعار فرصت الدوله شیرازی و نعمت فسایی
کلمات کلیدی:
جلوه های زلف, فرصت شیرازی, نعمت فسایی, عارفانه, عاشقانهچکیده
پژوهش حاضر به بررسی جلوه‌های زلف در دیوان دو شاعر بزرگ دوره‌ی قاجار، میرزا حسینی فرصت الدوله‌ی شیرازی و میرزا محمدحسینی نعمت فسایی می‌پردازد. مفهوم زلف در کنار معانی حقیقی و لغوی، دارای کاربرد مجاز و رمزی است. استفاده از زلف در ادبیات عارفانه، زیبایی الهی و معانی عاشقانه و زیبایی معشوق را توصیف می‌کند. هدف اصلی این پژوهش، تبیین نگرش این دو شاعر در مورد اصطلاح عرفانی «زلف» در دوره‌ی بازگشت و بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های دیدگاه ایشان در استفاده از این اصطلاح است. در این تحقیق، جلوه‌های متفاوت زلف از دیدگاه دو شاعر بزرگ دوره قاجار، فرصت و نعمت، گردآوری شده و از رویکرد توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است. زلف در دیوان فرصت ۱۴۲ بار و در دیوان نعمت ۲۶۳ بار به کار رفته است. این دو شاعر در اشعار خود از ادبای بزرگی چون حافظ و سعدی تأثیر پذیرفته‌اند و با تعالیم مکتب خراسانی و بغدادی آشنا بوده‌اند. نتایج این پژوهش ارائه تعابیر و مفاهیم زلف در دیوان‌های این دو شاعر به همراه ذکر مثال و تحلیل است.
دانلودها
مراجع
1. Gholizadeh H. Hair and Its Mystical and Romantic Interpretations in Persian Poetry. Journal of the Faculty of Literature and Humanities. 2004;47(192):149-90.
2. Hasanli K. The Flowing Locks of Hafez: Selected Verses on Hair in Connection with Mysticism. Persian Language and Literature Journal. 2004;12(45):107-27.
3. Zibaei Nejad M. A Comparative Analysis of "Zolf" (Locks of Hair) in Mystical Terminology. Islamic Mysticism. 2010;7(25):155-80.
4. Sayad Kouh A, Rahimian A. The Connection Between Hair, Heart, and Its Artistic Functions in Hafez's Divan. Poetry Research Journal. 2013;5(2):61-82.
5. Talebian Y, Jafari Z. An Archetypal Analysis of the Simile of Hair as a Snake and a Healing Place in a Verse from Hafez's Divan. Journal of Mystical Literature and Mythology. 2013;9(30).
6. Ghaffari Jahed M, editor Descriptions of Hair in Persian Literature, Focusing on the Poetry of Rudaki, Saadi, and Saeb. First International Conference on Literature, Linguistics, and Humanities; 2023: Hakim Sabzevari University.
7. Forsat Shirazi MiNiJ. The Divan of Forsat. Tehran: Cyrus Bookstore; 1955.
8. Sajjadi J. A Dictionary of Sufi Terms, Expressions, and Interpretations. Tehran: Tahoori.
9. Shabestari M. Golshan-e Raz. Tehran: Tahoori; 1977.
10. Dezfulian K. A Commentary on Golshan-e Raz: Talabieh; 2003.
11. Khatmi Lahori ARiS. A Mystical Commentary on the Ghazals of Hafez. Tehran: Qatreh; 2002.
12. Ne'mat Fasai MiZa-A. The Divan of Ne'mat Fasai. Shiraz: University Press; 1990.
13. Nourbakhsh J. Nourbakhsh's Dictionary. Tehran: Nematollahi Sufi Order; 1987.
14. Bakhzari YiA. Awrād al-Ahbāb wa Fuṣūṣ al-Ādāb: Farhang-e Iran Zamin; 1979.
