بررسی تطبیقی اندیشه‌های اجتماعی در اشعار منوچهر آتشی و مهدی اخوان ثالث

چکیده

این پژوهش به بررسی تطبیقی اندیشه‌های اجتماعی در اشعار منوچهر آتشی و مهدی اخوان ثالث پرداخته و تلاش دارد تفاوت‌ها و شباهت‌های بیانی آن‌ها را در بازتاب مسائل اجتماعی چون عدالت، نابرابری و نقد جامعه تحلیل کند. با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، اشعار منتخب این دو شاعر بررسی شده و از رویکرد نظری نقد اجتماعی و نظریه انتقادی برای تبیین مضامین اجتماعی استفاده شده است. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که آتشی با بهره‌گیری از طبیعت و زبان بومی به بیان دیدگاه‌های اجتماعی خود می‌پردازد و با نمادهای طبیعی و تصاویری مرتبط با محیط بومی، نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌های اجتماعی را بازتاب می‌دهد. در مقابل، اخوان ثالث از نمادها و اسطوره‌های تاریخی برای بیان اعتراضات اجتماعی و نقد ساختارهای قدرت بهره می‌گیرد و زبان شعری پیچیده‌تری را انتخاب کرده است که بازتابگر نگاه تاریخی و مبارزه‌جویانه اوست. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده تأثیر محیط‌های فرهنگی و اجتماعی متفاوت بر زبان و بیان شعری آن‌هاست، اگرچه هر دو شاعر به دنبال آگاهی‌بخشی و نقد شرایط اجتماعی هستند. نتایج این پژوهش بر اهمیت نقش ادبیات معاصر فارسی در بازتاب و تحلیل مسائل اجتماعی تأکید می‌کند و زمینه‌ای برای مطالعات آینده در زمینه بررسی اندیشه‌های اجتماعی در شعر معاصر فارسی فراهم می‌سازد.