بررسی آرمانشهر مردانه و زنانه و تقابل‌های آن‌ها در 6 رمان معاصر

نویسندگان

    مینا خالقی گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
    فاطمه محسنی گرده کوهی * گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. fatemeh.mohseni@iau.ac.ir
    فاطمه حیدری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
    نسترن صفاری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

کلمات کلیدی:

آرمان‌شهر مردانه, آرمان‌شهر زنانه, تقابل جنسیتی, رمان معاصر ایرانی

چکیده

این پژوهش به بررسی مفهوم آرمان‌شهر مردانه و زنانه و تقابل‌های میان آن‌ها در شش رمان معاصر ایرانی می‌پردازد. آرمان‌شهر مردانه اغلب با نمادهای قدرت سنتی، هویت فرهنگی، و مقاومت در برابر تغییرات اجتماعی مدرن تصویر می‌شود، در حالی که آرمان‌شهر زنانه بر آزادی فردی، برابری جنسیتی، و جستجوی معنوی در برابر محدودیت‌های اجتماعی تأکید دارد. در رمان «مدیر مدرسه» نوشته جلال آل‌احمد، آرمان‌شهر مردانه در قالب مبارزه با سیستم آموزشی فاسد و تأثیر غرب ظاهر می‌شود، که با بحران هویت فرهنگی تقابل دارد. در «کلنل» محمود دولت‌آبادی، انقلاب 1979 به عنوان نقطه تقابل آرمان‌شهرهای ایدئولوژیک مردانه (قدرت نظامی) و زنانه (روابط خانوادگی و تغییرات اجتماعی) برجسته است. «زمین سوخته» احمد محمود، جنگ ایران-عراق را به عنوان عرصه‌ای برای تقابل جنسیتی نشان می‌دهد، جایی که تبلیغات جنگی آرمان‌شهر مردانه را تقویت می‌کند، اما رنج زنان به سوی آرمان‌شهری جایگزین اشاره دارد. در مقابل، رمان‌های زن‌محور مانند «سهم من» پرینوش صنیعی، زندگی نسل زنان ایرانی را در برابر ساختارهای پدرسالارانه بررسی می‌کند و آرمان‌شهر زنانه را در قالب مقاومت فردی ترسیم می‌نماید. «طوبی و معنای شب» شهرنوش پارسی‌پور، با ترکیب تاریخ و عرفان، تقابل میان آرمان‌شهر سنتی مردانه و جستجوی معنوی زنانه را در قرن بیستم ایران نشان می‌دهد. در نهایت، «جزیره سرگردانی» سیمین دانشور، بحران هویت زنان در جامعه مدرن را به تصویر می‌کشد، جایی که آرمان‌شهر زنانه در برابر سردرگمی اجتماعی قرار می‌گیرد. این بررسی نشان می‌دهد که تقابل این آرمان‌شهرها بازتابی از تحولات اجتماعی، سیاسی و جنسیتی ایران معاصر است و به سوی بازتعریف هویت جمعی هدایت می‌شود.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

1. San'atizadeh Kermani. A Discourse Analysis of Utopia in Majma-e Divanegan: Faculty of Language and Literature; 2024.

2. Aramesh Mofrad Z, Seddighi B, Heydarian Shahri AR. A Comparative Study of Utopia in the Poetry of Zhalah Esfahani and Fadwa Tuqan. Journal of Comparative Literature Research. 2023.

3. Milani F. Zanan va Tasvir-e Zan dar Adabiyat-e Moaser-e Iran (Women and the Image of Women in Contemporary Iranian Literature). Tehran: Niloofar Publications; 2008.

4. Ahmadi J, Zamani S. A Study of Utopia in the Poems of Fereydoun Moshiri. Scientific-Research Journal. 2022.

5. Mohseni M, Golmohammadi M, Ghanipour Malekshah A, Rezvanian G. An Analysis of the Qabusnameh from a Positive Psychology Perspective. Journal of Persian Prose Studies. 2021.

6. Saffari MM, editor Utopia in Rumi's Masnavi. Seventh International Conference on Language, Literature, History, and Civilization; 2021.

7. Karimi Goleh N, editor A Study of Fiction Literature in Contemporary Persian Books. Sixth International Conference on Psychology, Educational Sciences, and Social Studies; 2023.

8. Shahsavari M. The Characteristics of Political Literature and Novels from the Viewpoints of Iranian Experts. Journal of Fictional Literature Research. 2024;13(4):93-119.

9. Alamdari M, editor Utopia in Utopian, Humanistic Thoughts. Civilica; 2024.

10. Sajjadi Moghaddam E. The Utopia of Authoritarian Iran: A Different Perspective on the Safavid Era from the View of French Enlightenment Philosophers. Journal of Political Thoughts. 2024.

11. Montazeri R, Khandal MJ. A Comparative Study of Utopia in Zoroastrianism and Confucian Thought. Bi-quarterly Journal of Comparative Religious Studies. 2021;6(11):3-22.

12. Nikpey N, editor The Concept of the City and Utopia in Ancient Iranian Myths. Seventh International Conference on Research in Science and Engineering and the Fourth International Congress on Civil Engineering, Architecture, and Urban Planning of Asia; 2022.

13. Khosravi M. The Reflection of Utopian Thoughts in Persian Literature. Tehran: SAMT Publications; 2022.

14. Habibi L. An Analysis of Female Identity in Simin Daneshvar's Novel Jazireh-ye Sargardani with an Existential Feminist Approach. Journal of Contemporary Iranian Fiction Research. 2023;8(2):93-107.

15. Zarei M. A Critical Analysis of Utopia in Jalal Al-e Ahmad's Modir-e Madreseh with an Emphasis on the Concept of Social Justice. Studies in Contemporary Iranian Literature. 2022;9(1):90-102.

16. Kakavand H. Identity, Land, and Utopia in Ahmad Mahmoud's Zamin-e Soukhteh. Literature of Resistance and War in Iran. 2023;3(2):99-115.

17. Salehi A. Mahmud Dolatabadi's Kelidar and the Death of Ideals: An Existentialist Reading. Thought and Contemporary Iranian Literature. 2022;8(2):49-60.

18. Eskandari H. The Conflict of Feminine and Masculine Utopias in Six Persian Novels. Journal of Comparative Literature Studies. 2023;5(3):101-15.

19. Yaqubi Z. The Feminine Perspective on Utopia in Three Contemporary Novels. Journal of Iranian Feminine Literature Research. 2022;1(2):85-93.

20. Haghshenas K. A Historical and Ideological Analysis in Contemporary Political Novels. Quarterly Journal of Literary Criticism and Iranian Thought. 2024;2(1):75-87.

21. Jafari M. A Feminist Reading of Fariba Vafi's Works with an Emphasis on Sara Mills' Theory. Quarterly Journal of Women's Literary Criticism. 2022;7(1):58-79.

22. Nosrati A. An Analysis of Narrative Structures in Contemporary Utopian Novels. Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies; 2023.

23. Sane'i P. Sahm-e Man (My Share). Tehran: Rouzbahan; 2010.

24. Parsipour S. Touba va Ma'na-ye Shab (Touba and the Meaning of the Night). Tehran: Qoqnous Publishing; 1990.

25. Daneshvar S. Jazireh-ye Sargardani (Island of Wandering). Tehran: Kharazmi Publishing; 1993.

26. Dolatabadi M. Colonel. Tehran: Cheshmeh Publishing; 2011.

27. Mahmoud A. Zamin-e Soukhteh (Burnt Land). Tehran: Moein Publications; 2001.

28. Al-e Ahmad J. Modir-e Madreseh (The School Principal). Tehran: Ferdous Publications; 1961.

29. Al-e Ahmad J. Modir-e Madreseh (The School Principal). Tehran: Ferdous Publications; 2008.

30. Fatouhi M. A Study of Female Discourse in Novels by Iranian Female Writers. Quarterly Journal of Literary Criticism. 2021;13(46):65-92.

31. Parsipour S. Touba va Ma'na-ye Shab (Touba and the Meaning of the Night). Tehran: Alborz Publishing; 2007.

32. Hosseini Z. The Representation of Feminine Utopia in Contemporary Fictional Works by Women. Journal of Contemporary Literary Criticism Research. 2022;9(2):43-72.

33. Maleki H. The Image of Man and Power in Contemporary Persian Stories. New Literary Criticism Studies. 2023(18):45-72.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۰۷/۰۵

ارسال

۱۴۰۴/۰۳/۰۶

بازنگری

۱۴۰۴/۰۶/۱۰

پذیرش

۱۴۰۴/۰۶/۱۷

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

خالقی م.، محسنی گرده کوهی ف. .، حیدری ف. .، و صفاری ن. . (1404). بررسی آرمانشهر مردانه و زنانه و تقابل‌های آن‌ها در 6 رمان معاصر. گنجینه زبان و ادبیات فارسی، 1-24. https://jtpll.com/index.php/jtpll/article/view/201

مقالات بیشتر خوانده شده از همین نویسنده

مقالات مشابه

1-10 از 54

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.