نظریۀ همنشینی افتراقی در آئینه ی گلستان سعدی

چکیده

این پژوهش به تحلیل روابط اجتماعی و همنشینی‌های شخصیت‌های گلستان سعدی از منظر نظریه همنشینی افتراقی ادوین ساترلند پرداخته است. نظریه همنشینی افتراقی تأکید دارد که رفتارهای اجتماعی، به‌ویژه انحرافی، از طریق تعاملات و یادگیری از هم‌نشینان شکل می‌گیرد. هدف تحقیق، بررسی تأثیر محیط اجتماعی و روابط انسانی بر رفتار شخصیت‌ها و ارائه الگوهایی برای پیشگیری اجتماعی از جرم است. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا، حکایات گلستان سعدی را از دیدگاه جرم‌شناسی و تأثیر روابط اجتماعی بر رفتار شخصیت‌ها مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که محیط‌های اجتماعی و هم‌نشینی‌های مثبت شخصیت‌ها را به سمت رفتارهای اخلاقی و اجتماعی هدایت می‌کند، در حالی که محیط‌های فاسد موجب بروز رفتارهای انحرافی می‌شود. این یافته‌ها تأکید می‌کنند که آموزه‌های سعدی می‌توانند در پیشگیری از جرم و ارتقاء روابط اجتماعی مثبت در جامعه امروز مؤثر باشند. تحلیل حکایات نشان می‌دهد که سعدی با ظرافت خاصی به نقش تعیین‌کننده محیط و همنشینان در شکل‌گیری شخصیت و رفتار افراد توجه داشته است.