بررسی نقش فضایل اخلاقی در سلوک عرفانی برگرفته از غزلیات شمس
کلمات کلیدی:
مولانا, غزلیات شمس, تزکیه نفس, فضایل اخلاقی, عشق, صبر, تواضع, توبه, رذایل اخلاقیچکیده
پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل نقش فضایل اخلاقی همچون عشق، صبر، تواضع، و توبه در سلوک عرفانی مولانا بر اساس غزلیات شمس می‌پردازد. مولانا، به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین عرفای اسلامی، بر اهمیت تزکیه و تهذیب نفس در مسیر دستیابی به معرفت الهی تأکید دارد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و تحلیل این فضایل اخلاقی و همچنین بررسی رذایل اخلاقی مانند غرور، حرص، و بدگمانی است که از دیدگاه مولانا، موانع جدی در راه تزکیه نفس به شمار می‌آیند.روش پژوهش کیفی بوده و بر تحلیل محتوای کیفی و ادبی ابیات منتخب از غزلیات شمس مبتنی است. داده‌های تحقیق از طریق بررسی منابع معتبر داخلی و خارجی گردآوری و تحلیل شده‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که فضایل اخلاقی، به‌عنوان ابزارهای کلیدی تزکیه و تهذیب نفس، انسان را به کمال معنوی و قرب الهی می‌رسانند. مولانا عشق الهی را مهم‌ترین نیروی محرک برای رهایی از قیودات دنیوی معرفی کرده و صبر و تواضع را به‌عنوان ابزاری برای مبارزه با موانع نفسانی بیان می‌کند. همچنین، رذایل اخلاقی همچون حرص و غرور به‌عنوان موانعی جدی در مسیر سلوک عرفانی شناخته شده‌اند و مولانا بر ضرورت مقابله با این رذایل تأکید دارد.پژوهش حاضر نشان می‌دهد که مولانا در غزلیات شمس، فضایل اخلاقی را به‌عنوان راهی برای تزکیه نفس و رسیدن به کمال معنوی معرفی می‌کند. عشق، صبر، تواضع، و توبه از ارکان اساسی در سلوک عرفانی او هستند. از سوی دیگر، مبارزه با رذایل اخلاقی برای رسیدن به حقیقت الهی ضروری است. پیشنهاد می‌شود که پژوهش‌های بیشتری در زمینه تأثیر فضایل اخلاقی مولانا بر زندگی روزمره و اجتماعی انجام گیرد.
دانلودها
مراجع
1. Motahhari M. Islamic Mysticism. Tehran: Sadra Publications; 1982.
2. Hujwiri AiU, Nourbakhsh J. Kashf al-Mahjub. Tehran: Donyaye Ketab; 2004.
3. Lewis FD. Rumi: Past and Present, East and West. Oxford: Oneworld Publications; 2008.
4. Safavi SG, Burrell D. Rumi's Mystical Design: Reading the Mathnawi Book One. Albany: SUNY Press; 2009.
5. Schimmel A. Mystical Dimensions of Islam. Chapel Hill: University of North Carolina Press; 1975.
6. Chittick W. The Sufi Path of Love: The Spiritual Teachings of Rumi. New York: SUNY Press; 1983.
7. Zarrinkoub A. The Reed's Song [Sar-e Ney]. Tehran: Amir Kabir Publishing; 1998.
8. Zarrinkoub A. Step by Step to Meet God. Tehran: Elmi va Farhangi Publishing; 1998.
9. Sajjadi SJ. Dictionary of Philosophical and Mystical Terms. Tehran: University of Tehran Press; 1989.
10. Yazdi MT. Psychology from the Perspective of the Qur'an and Islamic Wisdom. Qom: Seminary Management Center; 2004.
11. Homayi J. Rumi's Essays. Tehran: Zowar Publishing; 1997.
12. Sadaqati Fard M, Abizadeh Z. Molavi and Mystical Spiritual Wayfaring. Isfahan: University of Isfahan Press; 2011.
13. Molavi Ja-DM. Ghazaliat-e Shams Tabrizi. Tehran: Mowla Publishing; 2010.
14. Shafiee Kadkani MR. Mystical Concepts in Persian Poetry. Tehran: Ney Publishing; 2008.
15. Nicholson R. Rumi: Poet and Mystic. London: Allen & Unwin; 1975.
16. Chittick W, Mosharraf M. Jalal al-Din Rumi: His Life and Thought. Tehran: Nashr-e Markaz; 2009.
17. Ebrahimi M, Rostaminasab Z. The educational and moral role of Molana's mysticism in spiritual conduct. 2021.
18. Rahmanian H. The Self in Islamic Mysticism. Tehran: SAMT; 2013.
19. Darvishpour A. The impact of Molana's mystical teachings on reducing religious extremism. 2020.
20. Firoozi D. Ethics and Politics in Islam. Tehran: Ney Publishing; 2004.
21. Keshavarz F. Reading Mystical Lyric: The Case of Jalal al-Din Rumi. Columbia: University of South Carolina Press; 1998.
22. Foruzanfar B. Commentary on Rumi's Masnavi. Tehran: University of Tehran Press; 1964.
23. Tusi Na-D. Akhlaq-i Nasiri. Tehran: University of Tehran Press; 2005.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 Alireza Izadpanahi (Author); Maryam Parhezkari; Seyed Mahmoud Seyed Sadeghi (Author)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
