بررسی پارادوکسسازی (کاربرد متناقضنما) در اشعار افشین یداللهی با معرفی پارادوکس متنی
کلمات کلیدی:
بلاغت, متناقضنما, پارادوکس, شعر معاصر, افشین یداللهیچکیده
یکی از جذاب‌ترین مباحث زیبایی‌شناسی شعر، مقوله متناقض‌نمایی یا متناقضنما است. اشعار افشین یداللهی، شاعر و ترانه‌سرای معاصر، یکی از بهترین و مناسب‌ترین بسترها برای مطالعه و بررسی انواع متناقضنما در شعر معاصر است. شعر یداللهی چنان با تناقضات ظاهری آمیخته است که می‌توان آن را اصلیترین ویژگی سبک شعری او دانست. کاربرد این شگرد بیانی نه‌تنها برای روند متن بازدارنده نیست، بلکه موجب روانی و شیوایی آن نیز می‌شود و بر غنای آن میفزاید. در این پژوهش شعر این شاعر از منظر کیفیت و انواع متناقضنماسازی مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی انواع شگردهای پارادوکسسازی و صورتهای مختلف پارادوکس با شیوة توصیفی- تحلیلی به بررسی پارادوکسسازی در اشعار یداللهی در چهار دستة اصلی «ساخت زبانی، ساخت ادبی، ساختار ادبی و ساخت محتوایی» با معرفی پارادوکس متنی در کنار پارادوکسهای لفظی و معنوی تهیه و تنظیم شده است. نتایج حاصل نشان داد که یداللهی از ساخت زبانی جملات اسنادی بیشتر از ساخت دو جملهای استفاده کرده و ساخت ترکیبات اضافی پارادوکسی نیز نقش مهمی در انواع ساخت زبانی اشعار او را داراست. در بخش ساخت ادبی او بیشتر از رابطة تضاد میان واژهها برای پارادوکسسازی خود بهره برده اما در کنار آن در بخش رابطههای تقابلی دو نوع حسآمیزی و بُعدآمیزی نیز در اشعار یداللهی کاربرد قابل توجهی را دارا می‌باشند. در بخش ساخت محتوایی با تکیه بر برتریجویی متناقضنماها بر پایة تضاد، او بیشتر از پارادوکسهای لفظی استفاده کرده است که از میان انواع ساختهای لفظی «ضد و نقیضگویی» و «رفع نقیضین» بیشتر از سایر موارد کاربرد داشته است. در همین بخش پارادوکسهای متنی نیز معرفی شدهاند که با توجه به تعدد و بسامد ساختاری متنوعی که در اشعار یداللهی داراست، او را می‌توان یکی از شاعران پارادوکسساز شعر فارسی برشمرد. در اشعار یداللهی پارادوکسهای متنی از ترکیب پارادوکسهای متعدد و جریان داشتن مفهوم پارادوکسیکال در کل شعر ساخته شدهاند، از همینرو می‌توان این ویژگی را یکی از شاخصههای سبکی و بدیع اشعار یداللی برشمرد. در بخش ساختار ادبی صنعت تشبیه، استعار و ابهام و ایهام بیشترین کاربرد را دارا می‌باشند. در مجموع پارادوکسهای اشعار یداالهی در عین سادگی و بهرهگیری از تضاد میان واژههای ملموس، متداول و سطحی، دارای شاخصة بدیعبودن، نوآوری، شگفتآوری و عمیق بودن است. او مفاهیمی پیچیده که مبتنی بر هستیشناسی و خودشناسی است را در قالب پارادوکسهای ساده و قابل فهم برای مخاطبان بازگو کرده است.
دانلودها
مراجع
1. Mirsadeghi M. Dictionary of poetic art. Tehran: Mahnaz; 1994.
2. Soroush A. The Expansion of the Art of Tibaq (Antithesis) or the Use of Contrast, Negation, and Asymmetry in Saadi's Poetry. Zekr-e Jamil-e Saadi. 1990;2.
3. Goli A, Bafekr Ajabshir S. Aesthetic Paradox Techniques. Literary Techniques. 2016;8(2):100-16.
4. Yadollahi A. The Words I Should Have Said and You Should Have Heard. Tehran: Negah; 2014.
5. Yadollahi A. A Closed Tavern Customer. Tehran: Sepid Collection; 2015.
6. Yadollahi A. Logical Madness. Tehran: Negah; 2020.
7. Yadollahi A. A Love Chronicle. Tehran: Negah; 2021.
8. Yadollahi A. Sleep Beside My Poems Tonight. Tehran: Negah; 2022.
9. Yadollahi A. Forget My Memories, My Dreams Remain. Tehran: Negah; 2022.
10. Fouladi A. The Language of Mysticism. Tehran: Sokhan/ Faragoft; 2010.
11. Hafez Shirazi SM. Divan Hafez. Tehran: Asatir; 2023.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 Zahra Abolghasemi (Author); Maryam Shad-Mohammadi; Naeimeh Kialashaki, Vajihe Torkamani Barandoozi (Author)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
