شناخت و کاربرد کنایات در گویش مردم شبانکاره

نویسندگان

    صفر امانی گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.
    سیدمجتبی حسینی * گروه زبان و ادبیات عرب، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران. dr.smho@gmail.com
    سیدمحمود سیدصادقی گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.

کلمات کلیدی:

کنایه, گویش محلی, فرهنگ بومی, ادبیات عامیانه, گویش شبانکاره

چکیده

کنایه به‌عنوان یکی از آرایه‌های بیانی، در زبان و گویش‌ها به‌ویژه گویش‌های محلی، نقشی اساسی در انتقال غیرمستقیم مفاهیم پیچیده، انتقادات اجتماعی و فرهنگی ایفا می‌کند. گویش شبانکاره، یکی از گویش‌های محلی استان بوشهر، سرشار از کنایه‌ها و اصطلاحات بومی است که به دلیل موقعیت جغرافیایی و تاریخ غنی این منطقه شکل گرفته‌اند. این پژوهش به بررسی نقش و کاربرد کنایه در گویش مردم شبانکاره می‌پردازد. کنایه به‌عنوان ابزاری بلاغی و زبانی، علاوه بر زیباسازی گفتار، وسیله‌ای برای بیان غیرمستقیم انتقادات و مفاهیم اجتماعی فرهنگی در این گویش محلی محسوب می‌شود. روش تحقیق شامل گردآوری داده‌ها از طریق مصاحبه با ۱۵ نفر از افراد میانسال و کهنسال منطقه شبانکاره، محدوده ۴۵ تا ۷۵ سال و بررسی متون ادبیات عامیانه شبانکاره بوده است. داده‌ها با استفاده از روش‌های کیفی تحلیل و دسته‌بندی شدند. مصاحبه‌ها نیمه‌ساختاریافته و با ضبط صوت انجام شد. همچنین، پرسشنامه‌هایی برای بررسی کاربرد کنایات و تغییرات زبان‌شناختی طراحی گردید. از ابزارهای دیجیتال و سنتی برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان داد که کنایات در این گویش ابزاری برای بیان غیرمستقیم انتقادات اجتماعی، مشکلات اقتصادی و حفظ انسجام فرهنگی هستند. کنایه‌ها نه تنها زیباسازی گفتار بلکه به‌عنوان ابزارهایی برای نقد اجتماعی و فرهنگی به کار می‌روند. این پژوهش بر اهمیت مستندسازی کنایات و گویش‌های محلی تأکید می‌کند تا هویت فرهنگی مردم حفظ شود و به تقویت پیوندهای اجتماعی کمک کند. مستندسازی این کنایات می‌تواند به حفظ ارزش‌های بومی و درک عمیق‌تر از فرهنگ شبانکاره کمک کند.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

1. Ghasemi T. A Study of Similarities and Differences between Proverbs, Aphorisms, Idioms, and Proverbial Phrases. [Unpublished manuscript]2023.

2. Hajiani F, Mahmoudi K. Etymology of Several Words in the Bushehri Dialect. Linguistics of Iranian Dialects. 2023(28):37-53.

3. Mazhari M, editor The Study of Idioms in the Folk Culture of Shahr-e Kord. 6th International Conference on Language and Literature Studies in the Islamic World; 2020; Tehran.

4. Taheri S, Taheri G. A New Classification of “Metaphor” in the Axis of Language. Kohan Nameh-ye Adab-e Parsi. 2020;11(1):151-69.

5. Ya’li Madad S, Babasalari Z, Karampour F. A Diachronic Linguistic Study of the Bushehri Dialect in Bushehr City: Payame Noor University, Bushehr Province; 2019.

6. Beladi A, Dousti S. Etymology of Selected Words in the Bushehri Dialect. Shiraz: Shiraz University; 2000.

7. Dastgheib Beheshti MR, Baladi A. Etymology of Selected Words in the Bushehri Dialect. Shiraz: Shiraz University; Ministry of Science, Research and Technology; 2000.

8. Hajiani F. Etymological Study of Selected Words in the Bushehri Dialect. Journal of Social and Human Sciences, Shiraz University. 2007(53):4.

9. Servat M. Dictionary of Persian Idioms. Tehran: Shahid Beheshti University Press; 1985.

10. Azimi M. A Dictionary of Common Problems and Expressions in the Persian Language. Tehran: Qatreh Publications; 1994.

11. Hasani Abdehgah D, Zohrabi K, Rafiei C. An Investigation of Metaphors and Their Types in Persian Literature. Ormazd Research Journal. 2023(64).

12. Salahshour S. The Best Iranian Proverbs. Tehran: [Publisher Unknown]; 2009.

13. Shamisa S. Bayan and Meanings, Vol. 3. Tehran: Mitra Publications; 1995.

14. Rezaei A. Folk Literature of Bushehr Province, Vol. 1. Bushehr: Shorou' Publications; 2002.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۳/۰۹/۰۱

ارسال

۱۴۰۳/۰۶/۳۰

بازنگری

۱۴۰۳/۰۸/۲۲

پذیرش

۱۴۰۳/۰۸/۲۷

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

امانی ص.، حسینی س.، و سیدصادقی س. . (1403). شناخت و کاربرد کنایات در گویش مردم شبانکاره. گنجینه زبان و ادبیات فارسی، 2(3)، 258-271. https://jtpll.com/index.php/jtpll/article/view/157

مقالات مشابه

61-70 از 91

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.