غزل مینی­مال و ماکسی­مال و مقایسه با ویژگی­های مکتب مینی­مالیسم

چکیده

تحولات دنیای مدرن در هنر، ادبیات، شعر و غزل، که شعر ملی ایران است، دگرگونی­هایی را ایجاد کرده است. توجه به مساله فرافرم و زیرمجموعه­های آن از جمله غزل­های ماکسی­مال و مینی­مال از تحولات نوگرایی در غزل امروز است. هر دو گونه غزل کلمه­محور بوده و به کلمه ـ انسان باور دارند. در هر دو گونه در ساحت فرم، محتوا، زبان و ساختار تحولاتی ایجاد شده است. غزل ماکسی­مال در جهت کلمه محورشدن از ابزارهای داستان، متن فلسفی، نمایشنامه و... بهره برده است که با هم­افزایی ژانرها متنی واحد را پدید آورده است. غزلی چندصدایی است که هر کاراکتر در آن صدای ویژه خود را داراست ولی در خدمت کل است. غزل مینی­مال از فرم­های ذهنی قطعه، رباعی، غزل تمثیل، غزل حجم، غزل مستند و غزل برش بهره برده است، شفاف، با واژگانی برهنه، حداقل استفاده از آرایه­های ادبی و جلوه­های ویژه. این دو گونه غزل با بهره­گیری از ویژگی­های مکتب­های ماکسی­مالیسم و مینی­مالیسم در هنر توانسته­اند شیوه­ای مستقل در سرایش غزل را پیش گیرند و برخی از شاعران امروز به تناسب تحولات فردی و دگرگونی­های جامعه در هر دو گونه طبع­آزمایی می­کنند و همین سرایش دوگانه می­تواند نشانه تعادل در غزل امروز و حفظ زیبایی­شناسی حداکثری غزل باشد.